زادروز ابراهیم پورداوود
زادروز
ابراهیم پورداوود (زادهٔ ۲۰ بهمن ۱۲۶۴، رشت - مرگ ۲۶ آبان ۱۳۴۷، تهران) ایرانشناس معاصر، اوستاشناس، نخستین مترجم فارسی اوستا و استاد فرهنگ ایران باستان و زبان اوستایی در دانشگاه تهران و همچنین اولین واردکننده بذر بادام زمینی از بیروت به ایران بود.
پورداوود را بنیادگذار ایرانشناسی در سرزمین ایران، و زندهکنندهٔ فرهنگ و زبانهای ایران باستان دانستهاند
بر اثر کوششهای پیگیر او ایرانیان میتوانند اوستا را به زبان فارسی سادهٔ امروزی مطالعه کنند و از اوضاع و رسوم و اخلاق و مواعظ و حِکم، معتقدات دینی، روایتهای تاریخی و اساطیری نیاکان خود آگاه شوند. خدمت بزرگ او دربارهٔ تفسیر اوستا به خدماتی تشبیه شدهاست که گروته و راولینسون در قرن نوزدهم نسبت به کشف الفبای میخی کردند و دنیا را از تاریخ قوم آریایی و ایران هخامنشی آگاه ساختند.
پورداوود فردی ملیگرا و میهنپرست بود. وی همچنین دارای گرایش ضد پادشاهی قاجارها بود و چون برخی دیگر از ایرانیان ایشان را بیگانه میدانست،
آثار
بخشهای مختلف مجموعهٔ گزارش اوستا
1.گاتها (بمبئی، ۱۳۰۵)، نخستین بخش از اوستاست که جزو مجموعهٔ یسنا بهشمار میآید و توسط انجمن زرتشتیان ایرانی بمبئی و ایران لیگ چاپ شده، و به دستیاری دینشاه ایرانی به دو زبان پارسی و انگلیسی فراهم آمدهاست.
2.یشتها (بمبئی، ۱۳۰۷)، بخش نخستین مجموعهٔ یسناست و دیباچهٔ آن به دستیاری دینشاه ایرانی به انگلیسی ترجمه شدهاست.
3.یشتها (بمبئی، ۱۳۱۰)، بخش دوم از مجموعهٔ یشت هاست.
4.خردهاوستا (بمبئی، ۱۳۱۰)، گزارش و ترجمهٔ آخرین بخش اوستاست.
5.یسنا (بمبئی، ۱۳۱۲)، بخش نخست.
6.یسنا (تهران، ۱۳۳۷)، بخش دوم مجموعهٔ یسناست و گفتارهایی دربارهٔ موضوعات تاریخی را نیز دربرمیگیرد.
7.گاتها (بمبئی، ۱۳۲۹)، دومین گزارش بخش نخست است.
8.یادداشتهای گاتها (تهران، ۱۳۳۶)، توضیحاتی دربارهٔ واژههای اوستایی این بخش است.
9.ویسپرد (تهران، ۱۳۴۳)، بخش دیگری از کتاب اوستاست که به کوشش بهرام فرهوشی چاپ شدهاست.
10.وندیداد، که جزو آثار منتشرنشدهٔ اوست.
آثار منثور و تحقیقات ادبی
1.ایرانشاه (بمبئی، ۱۳۰۴)، در شرح مهاجرت زرتشتیان ایران به هند.
2.خرمشاه (بمبئی، ۱۳۰۵)، بخشی از سخنرانیهای پورداوود دربارهٔ آیین و کارنامهٔ زبان باستان ایرادشده در هند.
3.گفتوشنود پارسی (بمبئی، ۱۳۱۲)، کتاب درسی برای آموختن زبان پارسی به هندوها.
4.سوشیانس (بمبئی، ۱۳۰۶)، رسالهٔ کوچکی که در آغاز به شکل سخنرانی ایراد شده بود.
5.فرهنگ ایران باستان (تهران، ۱۳۲۶)، گفتارهایی دربارهٔ فرهنگ ایران باستان و برخی واژههای ایرانی.
6.هرمزدنامه (تهران، ۱۳۳۱)، دربارهٔ گیاهان خوراکی و دارویی و نیز واژهشناسی.
7.آناهیتا یا پنجاه گفتار (تهران، ۱۳۴۳)، شامل مقالههایی دربارهٔ تاریخ و تمدن و زبان ایرانیان.
8.خوزستان ما (تهران، ۱۳۴۳)، رسالهٔ کوچکی دربارهٔ سرزمین ایلام و اقوام خوز که از اسناد مهم تاریخ خوزستان است.
9.بیژن و منیژه (تهران، ۱۳۴۴)، گزیدهای از شاهنامهٔ فردوسی همراه با پیشگفتاری دربارهٔ فردوسی، دقیقی و شاهنامه.
10.فریدون (تهران، ۱۳۴۶)، گزیدهای از شاهنامهٔ فردوسی با توضیحات و حواشی از پورداوود.
11.زین ابزار (تهران، ۱۳۴۷)، تاریخچهای از سلاحهای کهن ایرانی.
12.ترجمهٔ کیمیای سعادت امام محمد غزالی.
اشعار
1: پوراندختنامه (دیوان اشعار شامل قصاید، غزلیات، مسمطها و ترجیع بندها) (۱۳۰۶، انتشارات انجمن زرتشتیان ایرانی، بمبئی)
2.یزدگرد شهریار (منظومهای به یادبود جشن هزاره فردوسی شامل ۱۹۷ بیت سروده شده در ۱۳۰۷ در بمبئی)
3.یکی از سرودههای پور داوود، سرود مزدیسنا نام دارد که در مهرماه ۱۳۱۰ سروده شده و اولین بار با صدای جواد بدیعزاده خوانده شدهاست و همچنان در آموزشگاههای زرتشتیان در هندوستان و ایران همخوانی میشود. بیتهای آغازین این سرود چنین است:
من گارگین فتائی از ارامنهء ایران هستم .