جدول سلسله مراتب روحانیون در کلیسای ارمنی
جدول سلسله مراتب روحانیون در کلیسای ارمنی
تنظیم از گارذگین فتائی
نام درجه معادل ارمنی آوانویسی انگلیسی
دربان drnapan դռնապան
قاری entertsogh ընթերծող
سوگندیار yerdemnetsutsich երդեմնծուծիչ
مشعلبان jahenkal ջահընկալ
;کمک کشیش sarkavag սարկաւագ
کشیش abegha աբեղա
مجتهد vartapet վարդապէտ
اسقف yepiskopos եպիսկոպոս
بطریق patriiark Պատերիարգ
جاثلیق katoghikus կաթողիկոս
به طور کلی سلسله مراتب روحانیت در کلیسای حواری ارمنی ، ده درجه است .
به چهار مقام اولی یعنی دربان ، قاری ، سوگند یار و مشعلبان ، դպիրبه فارسی « دبیر » و به انگلیسی dpir گویند که احتمالاً ریشه در مقام دبیری در ایران باستان دارد .
قبل از مقام سارکاواگ ، شخصی که به خدمت کلیسا در می آید به او կիսասարկավագ به انگلیسی kisasrkavag به معنای نیمه کمک کشیش گویند .
کلمهء سارکاواگ خود مرکب از دو واژهء پهلوی سار به معنی سر و رئیس و کاواک به معنی خدمت گزار و خدمتکار می باشد و مقام سارکاواگی هم از این معنا دور نیست زیرا در میان مقامات پائین تر از کشیشی ، بالاترین مقام به حساب می آید .
وارتاپت که معادل فارسی آن مجتهد آمده است ریشه در مقام وَردبُد در ایران باستان و آئین زرتشت دارد و خود مشتمل بر دو درجه است یکی همان وارتاپت ، معادل مجتهد و دومی ծայրահեղ վարդապէտ به انگلیسی tsayrahegh vartapet به معنای مجتهد اعظم است .
مقام اسقفی نیز بر دو نوع است یکی اسقف یا اِyepiskopos و دیگری اسقف اعظم یا ark yepiskopos
منابع
1: کلیساهای ارامنهء ایران – ادیک باغداساریان – ناشر مولف – چاپ نخست 1380 صفحات 116 و 117
2: شوقاردزاک ( نورافشان) – اسقف اعظم فقید آرداک مانوکیان – انتشارات شورای خلیفه گری ارامنه تهران - جلد اول – چاپ 2009 ( به زبان ارمنی ) صفحات 135 - 131
من گارگین فتائی از ارامنهء ایران هستم .