ارامنهء لبنان

ارامنهء لبنان

ترجمه و توضیحات از گارگین فتائی

 

ارامنهء لبنان ،  لبنانیهای با اصلیت ارمنی هستند . حضور ارامنه در لبنان قرنها سابقه داشته است . تخمین زده می شود که حدود 150000 ارمنی و یا چهار درصد از مردم لبنان ارمنی هستند که قبل از جنگ داخلی لبنان تعداد آنها بیشتر بود اما بعد از این جنگ ، جامعهء ارمنی ، بخشی از جمعیت خود را از دست داد .

 

تاریخ

ارامنه هنگامی شروع به تماس با لبنان نمودند که تیگران کبیر Tigranes the Great فینیقیه را از دست اسکندر فتح نموده و آن را جزئی از امپراطوری کوتاه مدت ارمنستان ساخت . هنگامی که امپراطوری رم حکومت خود را هم بر ارمنستان و هم بر لبنان باستان برقرار نمود برخی از گروههای رمی با اصلیت ارمنی به منظور انجام وظایفشان به عنوان رمی به آنجا رفتند . بعد از تغییر مذهب ارمنستان به مسیحیت در 301 میلادی ، زوار ارمنی با لبنان و مردمش به عنوان راهی به سمت بیت المقدس تماس برقرار نموده و حتی عده ای در آنجا اقامت گزیدند .

 

 

ارامنه در لبنان از 1915 تا 1975

ارامنه در لبنان در زمان تسلط عثمانیها کمترین حضور را داشته اند ولی بعد از قتل عام ارامنه به  دست عثمانیها در سال 1915 در لبنان حضوری گسترده پیدا کردند .

هنگامی که اولین ارامنه به لبنان آمدند آنها در منطقهء قرنتیما Karantina و بعداً در منطقهء برج حمود Bourj Hammoud اقامت گزیدند منطقه ای که در آن یک جامعهء ارمنی پیشرفته شکل گرفت .

در 1939 هنگامی که فرانسه سرزمین سوری آلکسااندرتا Alexandretta را به ترکان کمالیست [1] واگزار کرد ارامنه ، سایر مسیحیان و اعراب از آن منطقه به درهء بقاع حرکت نمودند . هنگامی که جامعهء ارامنه به شکل کنونی آن ایجاد شد آنها در عنجر Anjar  اقامت گزیدند .

 

ارامنه در لبنان از 1975 تا کنون

در طی جنگ داخلی لبنان ، ارامنه ای که در برج حمود و لبنان بودند بی طرف باقی ماندند . سه حزب سیاسی برجستهء ارمنی در لبنان وجود دارد فدراسیون انقلابی ارمنی [2]، حزب سوسیال دموکرات ( هنچاک) [3] و حزب لیبرال دموکرات ارمنی ( رامگاوار)[3] . آنها نفوذ زیادی در کلیهء جنبه های زندگی ارامنه در لبنان دارند .

در 24 آوریل  1997 در هشتاد و دومین سالگرد قتل عام ارامنه ، پارلمان لبنان متفق القول قطعنامه ای مبنی بر ارتکاب نسل کشی توسط امپراطوری عثمانی را تصویب نمود .

بعد از نبرد اسرائیل و لبنان در 2006 ترکیه به عنوان قسمتی از یونیفیل UNIFIL پیشنهاد اعزام نیروهایش را به لبنان نمود اکثر ارامنه قویاً با دخالت ترکیه مخالفت نمودند.

 

جمعیت شناسی

ارامنه در تعدادی از مناطق لبنان زندگی می کنند . اکثر ارامنه در دو استان بیروت و متن Matn زندگی می کنند . مناطقی از بیروت که در آن جا ارامنه سکونت دارند این موراد است اشرفیه ، مداوار Medawwar ، مار میخائیل  Mar Mikhael ، هاجن Hadjen خلیل بداوی Khalil Badawi کرم الزیتون Karm el Zeytoun ( هایاشن Hayashen) خندق Khandaq قمیک Ghamik صنایع Sanayeh و حمرا Hamra و غیره که در طی جنگ داخلی ، تعدادی از ارامنهء این مناطق مهاجرت نموده و یا به مناطق امن تر لبنان پناه بردند .

از میان حومه های بیروت این مناطق  دارای تمرکز بزرگی از جمعیت ارامنه است بورج حمود ، دورا – آمانوس Dora-Amanos  فنر Fanar ، راودا Rawda جُدَید Jdeide  زالک Zalk جلالدیب Jal El Dib آنتیلیاس Antelias مظهر Mzher( دزاقگگادزور Dzaghgatzor )  نقاش Naccash دبایه Dbayeh  و مناطق بین آنتیلیاس و بیکفایا Bikfaya

به سمت شمال بیشتر جمعیت ارامنه در مناطق جونیه Jounieh جبیل ( بیبلوس) Jbeil (Byblos)و تریپولی Tripoli ( بویژه منطقه مینا) پراکنده اند .

مراکز دینی ارامنه در آنتیلیاس و بیکفایا ( کلیسای حواری ارمنی) و بیروت و بزامور Bzommar ( کلیسای کاتولیک ارمنی ) واقعند . یک یتیم خانهء ارمنی نیز در قسمت تاریخی جبیل ( بیبلوس ) وجود دارد.

در بقاع ارامنه در زهله Zahle  و به طور برجسته تر در عنجر Anjar ساکنند

 

برج حمود Bourj Hammoud ، یک شهر ارمنی در لبنان

برج حمود به ارمنی Պուրճ Համուտ       به انگلیسی   Bourj Hammoud حومه ای در شرق بیروت در استان متن Metn است . این حومه به شدت از جمعیت ارامنه ای که عمدتاً باقی ماندگان نسل کشی ارامنه هستند پر شده است. برج حمود ، ناحیه ای صنعتی و یکی از پرجمعیت ترین و شلوغ ترین محله ها در خاورمیانه است و به هفت منطقهء عمده تقسیم شده که شامل این موارد است دورا Dora صدر Sader  نهر بیروت Nahr Beirut انباری Anbari ماردونت Mar Doumet نبع Naba'a و قیلان Gheilan

اکثریت جمعیت برج حمود ، ارمنی هستند ولی این منطقه دارای تعداد قابل توجهی از سایر مسیحیان لبنانی ، جمعیت قابل توجهی از مسلمانان شیعه و تعدادی از پناهندگان فلسطینی و پناهندگان مسیحی تازه وارد از عراق نیز می باشد .

اکثر خیابانهای برج حمود با اسامی شهرهای ارمنی نظیر یِرِوان Yerevan ( اسم ارمنی ایروان) ، کوههای ارمنی نظیر آراگاتس Aragats  و رودخانه های ارمنی نظیر آراکس Araks ( معادل عرس فارسی) نام گذاری شده اند . مقدار زیادی از خیابانها نیز با شهر های و مناطقی از ترکیه جدید که قبلاً عمدتاً ارمنی نشین بودند نظیر کیلیکیا Cilicia ماراش Marash  سیس Sis آدانا Adana و غیره نام گذاری شده اند .

 

 

مظهر( تساقگادزور) Mezher (Dzaghgatzor),  یک شهرستان ارمنی در لبنان

 

مظهر ، شهرستان کوچکی واقع بین آنتیلیاس Antelias و بسالیم Bssalim در استان متن Matn است . آن یک شهرستان جدید است که اکثریت جمعیت آن را ارامنه تشککیل می دهند . در مظهر ، جامعهء ارمنی دارای یکی از بهترین مدارس ارمنی یعنی " کالج آرسلانیان " Arslanian College و " باشگاه ورزشی ، فرهنگی و اجتماعی  آقپالیان "Aghpalian   است . اکثر ارامنهء این منطقه از سایر محله های قدیمی تر آمده اند .

 

عنجر ، یک روستای ارمنی در لبنان

عنجر به عربی «حوش موسى» به انگلیسی Anjar      به ارمنی  Անճարشهرستانی واقع در درهء بقاع لبنان است . جمعیت آن 2400 نفر است که تغریباً همگی آنان ، ارمنی هستند [5].

 

نمایندگی سیاسی

در پارلمان لبنان ، تعداد معینی از کرسیها برای کاندیدها و نمایندگان ارمنی در نظر گرفته شده است . در حال حاضر ارامنه از 128 کرسی پارلمان لبنان دارای 6 کرسی تضمین شده ( پنج کرسی برای ارامنه ارتودکس و یک کرسی برای ارامنه کاتولیک) به قرار زیر می باشند

سه کرسی برای ارامنهء ارتودکس در پایتخت

یک کرسی برای ارامنهء ارتودکس در استان متن

یک کرسی برای ارامنهء ارتودکس در زهله ( بقاع)

یک کرسی برای ارامنهء کاتولیک در پایتخت

از آن جائی که تعدادی از پروتستانها در لبنان از لحاظ قومیتی ارمنی هستند لذا برخی اوقات ، کرسی نمایندگی پروتستانها در پارلمان لبنان نیز توسط ارامنه پر می شود و تعداد نمایندگان ارمنی در لبنان را به هفت نفر می رساند .

ارامنه همچنین در کابینهء دولت لبنان دارای نمایدگی یک وزیر دولتی می باشند در دولتهای بزرگتر ( که دارای 24 وزیر یا به بالا هستند) ارامنه به طور سنتی حق انتخاب دو وزیر را دارا می باشند .

ارامنه همچنین در موقعیت های سطوح بالای دولتی هم دارای سهمیه هستند .

 

آموزش و پرورش

مرکز شهر بیروت به داشتن تنها دانشگاه ارمنی در دیاسپورای ارمنی ( خارج از جمهوری ارمنستان ) موسوم به دانشگاه هایگازین Haigazian University مباهات می کند که یکی از معتبرترین موسسات علمی و آکادمیک می باشد . این موسسه در سال 1955 تاسیس شده و موسسهء ارمنی آموزش عالی هنرهای آزاد است که از زبان انگلیسی به عنوان زبان آموزشی خود استفاده می کند .

اکثر مدارس از سوی سازمانها و نهادهای کلیسایی از سه شاخهء عمدهء مسیحیت یعنی ارتودکس ، کاتولیک و پروتستان اداره می شوند و بقیه از سوی انجمن های فرهنگی نظیر هامازگائین Hamazkayinو اتحادیهء کل نیکوکاران ارمنی اداره می شوند .

 

نام تعدادی از دبیرستانها و کالجهای ارمنی با سابقهء طولانی در لبنان

 

کالج انجیلی ارمنی Armenian Evangelical College

یکی از معتبرترین دبیرستانهای لبنان است

 

کالج ارمنی لوون و سوفیا هاگوپیان

Levon & Sophia Hagopian Armenian College

 

کالج هامازگائین ملانکتون و هایگ آرسلانیان

در مظهر

Hamazkayin's Melankton & Haig Arslanian College

 

کالج عالی یقیشه مانوگیان در دبایه

Yeghishe Manougian Secondary College

 

دبیرستان مرکزی انجیلی ارمنی

در اشرفیه بیروت

Armenian Evangelical Central High School

 

دبیرستان انجیلی ارمنی شاملیان تاتیگیان در بورج حامود

Armenian Evangelical Shamlian Tatigian Secondary School

 

دبیرستان کاتولیک ارمنی هریپسیمیانتز

در فنر

Armenian Catholic Hripsimiants Secondary School

 

مدرسهء ملی سورن خان امیریان در فنر

Souren Khanamirian National School

 

کالج فنی کاتولیک ارمنی مسروبیان

Armenian Catholic Mesrobian Technical College

 

رسانه های گروهی

ارامنهء لبنان ، علاقهء فعالی به توسعهء رسانه های گروهی داشته اند و این علاقه از دههء بیست قرن گذشته هنگامی که تعداد زیادی از آنان در لبنان اقامت گزیدیند شدت گرفت . پیونیک Pyunik یک روزنامه ء پیشگام در این زمینه بود که از سوی آزتاگ در 1927 تاسیس شد .

 

مطبوعات

سه روزنامه ارمنی زبان در بیروت منتشر می شود که هر سه منعکس کنندهء نظرات سه حزب سیاسی ارمنی عمدهء لبنان هستند

آزتاک Aztag که روزنامه ای است که نظرات حزب فدراسیون انقلابی ارمنی را منعکس می کند و از سال 1927 منتشر می شود

آرارات ، روزنامه ای که از سوی حزب سوسیال دموکرات ارمنی ( هنچاکیان Hunchakian ) منتشر می شود

زارتونگ Zartonk  که از سوی حزب لیبرال دموکرات ارمنی ( رامگاوار Ramgavar) منتشر شده و از سال 1937 منتشر می گردد

 

از میان روزنامه های تعطیل شده گذشته از پیونیک در دههء 1920 باید از روزنامهء مستقل غیرحزبی  آیک  Ayk یاد کرد که بعد از یک دهه انتشار در ارمنستان ، صاحب امتیاز و ملاکش  لویس توسبات Lucie Tosbat  آن را به گروه انتشاراتی صبح دوشنبه یا ماندی مورنینگ Monday Morning فروخت و آیک  به عنوان یک روزنامهء انگلیسی زبان مجدداً با نام آیک Ike البته قبل از تعطیلیش شروع به کار کرد . انتشار دهندگان روزنامهء آیک یعنی تیگزان Dikran  و لویس توسبات همچنین روزنامهء فرانسه زبان لو سواق Le Soir را منتشر کردند .

همچنین باید از روزنامه‌ء ارمنی زبان و متمایل به چپ « ژوقوورتی دزاین» Joghovourti Tsayn به معنی صدای ملت یاد کنیم معذالک از میان آنها موارد زیر را که با سابقهء طولانی در لبنان انتشار می یابد یاد می کنیم .

لبنان تماماً سنت انتشار نشریات ادواری و هفته نامه های ارمنی را قوی نگه داشته است به گونه ای که پوشش همهءآنها آشکارا غیرممکن است .

 

هاسگ Hasg

نشریهء رسمی حوزهء سیلیسیهء متعلق به ارامنهء حواری

 

آودیک Avedik

نشریه رسمی کلیسای کاتولیک ارمنی

 

یریداسارد هایوهی  Yeridasart Hayouhi

یک نشریه ادبی و سیاسی مختص بانوان که بعداً به دوهفته نامه یریداسارد های Yeridasart Hay تغییر نام یافت .

 

نور گیانک Nor Gyank

یا زندگی تازه ، یک مجله و روزنامه در مورد سبک و روش زندگی

 

نور گیانک

هفته نامهء کمونیستی ارمنی که خود بخشی از مجلهء کومنیستی عربی ان نیدا    An Nidaa است

 

خوسانک Khosnag

نشریه رسمی اتحادیه کل نیکوکاران ارمنی

 

پاکین Pakin

یک نشریه فرهنگی و ادبی

 

شیراک Shirak

یک نشریه فرهنگی و ادبی

 

نائیری Nayiri

(نائیری نام قدیم ارمنستان است ) نشریه ادبی

 

اسپیورک Spurk

( به معنای دیاسپورا) نشریه ادبی و فرهنگی

 

ماسیس Massis

( اسم ارمنی دیگر کوه آرارات ) نشریه فرهنگی ارمنی

 

بادانیاکان آردزاگانک Badanegan Artsakank

نشریه انجیلی ارمنی ویژهء نوجوانان

 

مارزیگ Marzig

( به معنای ورزشکار) ماهنامهء ورزشی

 

تیداک Tidag

مجله ای در مورد روش زندگی اجتماعی

 

هاسگ هایاگیداکان هاندس Hasg Hayakidagan Hantes

یک نشریه سالانهء ارمنی شناسی متعلق به حوزهء آستان سیلیسیه

 

نشریهء ارمنی شناسی هایکازیان Haigazian Armenological Review

یک نشریه ارمنی شناسی منتشره از دانشگاه هایکازیان

 

رادیو

رادیو دولتی لبنان خیلی پیش تر برنامهء روزانهء خود را به زبان ارمنی از طریق کانال دوم خود که عمدتاً به زبانهای فرانسه و انگلیسی برنامه پخش می کند تاسیس نمود و این برنامه کار خود را در رادیو لبنان ادامه می دهد .

در طی جنگ داخلی لبنان ، ارامنه تعداد زیادی برنامه رادیویی تاسیس نمودند که برخی از آنها تمام وقت و برخی نیمه وقت بود . پیشگام در زمینهء رادیوهای مردمی رادیو پارادایز Radio Paradise و بعداً رادیو وانادزاین Vana Tsayn به معنای «صدای وان» بود ولیکن پارلمان لبنان ، مقررات سازمان دهندهء امواج رادیویی را تصویب نموده و کلیهء ایستگاههای رادیویی غیرمجاز ناگزیر به تعطیلی شدند .

این رادیوها بوسیلهء دو عامل کاملاً مجاز که در ارمنستان فعالیت می کردند بر طبق مقررات جدید رادیو تلویزیونی جابد جا شدند نام این دو عاممل صدای وان  Voice of Van و رادیو سوان Radio Sevan بود .

 

تلویزیون

ایستگاههای تلویزیون های خصوصی و دولتی لبنان برخی اوقات و در موقعیت های مناسب به ارائهء برنامه به زبان ارمنی پرداخته اند .

در طی جنگ داخلی لبنان ، ایستگاه تلویزیون ارمنی پارادایز تلویژن Paradise Television که با رادیو پارادایز همکاری می نمود از  طریق یک ایستگاه رادیو تلویزیونی در منطقهء برج حمود تاسیس شد اما ایستگاه تلویزیون ارمنی پارادایز تلویژن بعد از آنکه در کسب مجوز بر طبق مقررات جدید سازمان دهندهء امواج رادیو تلویزیونی شکست خورد ناگزیر به تعطیلی شد .

ولی به نحو قابل ملاحظه ای کانال تلویزیونی المستقبل Al Mustaqbal ( که تلویزیون آینده هم نامیده می شود) و اخبار روزناهء اَ تی وی [6] برنامه های منظمی را به زبان ارمنی ارائه می دهند

 

مذهب

به طور رسمی سه شاخهء عمدهء مسیحیت ارامنه از سوی دولت مورد شناسایی قرار گرفته اند . به طور کلی ارامنهء لبنان شامل ارامنهء ارتودکس حواری ، ارامنهء کاتولیک و ارامنهء پروتستان انجیلی هستند که حیطهء کلیسای آنها در کارت های هویتشان identity cards ذکر شده است .

ولی حالات گوناگونی در مورد ارامنهء پروتستان انجیلی وجود دارد . آنها نام خود را برخی اوقات فقط به عنوان انجیلی یا پروتستان بدون عنوان ارمنی ثبت کردند و ارامنهء کاتولیک هم برخی اوقات ، نام خود را به عنوان کلیسای لاتین یا لاتین ارمنی ثبت کرده اند .

 

 

 

کلیسای حواری( ارتودکس)

Apostolic (Orthodox) Armenians

 

آستان قدس سیلیسیه در مدرسهء علوم دینی در بیکفایا Bikfaya واقع در آنتیلیاس Antelias  ( یک حومهء مدرن در بیروت) این مرکز در 1930 از سیس Sis  ( سیلیسیای تاریخی که هم اکنون در ترکیه است) بعد از قتل عام ارامنه از ترکیه به آن جا انتقال یافت . در کنار آستان قدس اجمیادزین در جمهوری ارمنستان ، این مرکز ، یکی از دو آستان قدس کلیسای حواری ارمنی در جهان است .

جاثلیق و رهبر آستان قدس سیلیسیه در بیکفایا در استان متن و نیز شمال بیروت اقامت تابستانی دارد . مدرسهء علوم دینی کلیسای حواری ارمنی هم در بیکفایا است .

ولیکن امور مربوط به جمعیت ارتودکس ارمنی لبنان از سوی هیاتی مستقل یعنی شورای خلیفه گری ارامنهء لبنان [7] به رهبری اسقف اعظم گقام خاچاطوریان   Kegham Khatcherian اداره می شود .

 

کلیساهای حواری ارمنی در لبنان به قرار زیرند

کلیسای جامع مادر گریگور لوساوریچ مقدس ( مایر داجار سورپ گریگور لوساوریچ)

The Saint Gregory the Illuminator Mother Cathedral (Sourp Krikor Lousavoritch Mayr Dajar )

 

که به عنوان آستان قدس سیلیسیه ( حوزهء جاثلیقی خانهء بزرگ سیلیسیه [] به ارمنی [8] عمل می کند

این مجتمع بزرگ حاوی چاپل یادبودی که وقف قربانیان قتل عام ارامنه شده ، یک کتابخانهء ارمنی ، یک مرکز انتشاراتی ، یک موزهء ارمنی و وهاران    Veharan اقامت گاه جاثلیق سیلیسیه است .

 

کلیسای ارتودکس ارمنی صلیب مقدس ( سورپ نشان) در مرکز بیروت

Holy Cross (Saint Neshan) Armenian Orthodox Church

 

که به عنوان کلیسایی برای حوزهء اسقفی ارامنهء حواری و اداره کل خلیفه گری ارامنه لبنان عمل می کند

 

کلیسای حواری ارمنی هاگوپ ( یعقوب ) مقدس در جتاوی در اشرفیه بیروت

Saint Hagop Armenian Apostolic Church

 

کلیسای حواری ارمنی سنت جورج در هاجن مارمیخائیل بیروت Hadjin, Mar Mikhael

Saint George Armenian Apostolic Church

 

 

کلیسای حواری ارمنی صعود حضرت مریم در خلیل بداوی بیروت Khalil Badaoui

 Armenian Apostolic Church of the Assumption

 

کلیسای حواری ارمنی صعود حضرت مریم در جونیه خسروان لبنان Jounieh, Kesrouan

Armenian Apostolic Church of the Assumption

 

کلیسای حواری ارمنی چهل شهید در ماراش برج حمود بیروت Marash, Bourj Hammoud

Forty Martyrs Armenian Apostolic Church

 

کلیسای حواری ارمنی حضرت مریم در آدانای برج حمود Adana, Bourj Hammoud

Holy Mother of God Armenian Apostolic Church

 

کلیسای حواری ارمنی وارتان مقدس در تیروی برج حمود Tiro, Bourj Hammoud

Saint Vartan Armenian Apostolic Church

 

کلیسای حواری ارمنی سارکیس مقدس در سیس برج حمود Sis, Bourj Hammoud

Saint Sarkis Armenian Apostolic Church

 

کلیسای حواری ارمنی پولس مقدس در عنجر بقاع Anjar, Bekaa

Saint Paul Armenian Apostolic Church

 

کلیسای حواری ارمنی پنطیکاست [9] مقدس در تریپولی در شمال بیروت Tripoli, North Lebanon

Holy Pentecost Armenian Apostolic Church

 

کلیسای آستان قدس حواری ارمنی

مجموعه ای که مجتمع زارهیان تبروانک Zarehian Tebrevank (و بنای یادبودی از قتل عام ارامنه هر دو در  بیکفایای متن Bickfaya, Metn)  را در بر می گیرد .

 

ارامنهء کاتولیک

مرکز پاتریارکی کلیسای کاتولیک ارمنی در بیروت است و نمایندهء ارامنهء کاتولیک جهان نیز می باشد . کلیسای کاتولیک ارمنی دارای اقامتگاه تابستانی و دیر در بزومار Bzoummar در شمال بیروت می باشد .

 

کلیساهای ارامنهء کاتولیک بیروت به قرار زیرند

کلیسای جامع کاتولیک ارمنی یحیی و گریگور لوساوریچ مقدس در میدان دبّس Debbas در مرکز بیروت

 

St. Elie-St. Gregory the Illuminator (Sourp Yeghia - Sourp Krikor Lousavoritch Armenian Catholic Cathedral

 

کلیسای کاتولیک ارمنی تبشیر در جتاوی اشرفیه بیروت Achrafieh, Jetawi

Armenian Catholic Church of the Annunciation

این کلیسای امور مربوط به حوزه پاتریارکی ارامنه کاتولیک را انجام می دهد

 

کلیسای کاتولیک ارمنی و صومعهء بزامور

Armenian Catholic Church and the Convent of Bzoummar

 

کلیسای کاتولیک ارمنی ناجی مقدس ( سورپ پرگیچ) در برج حمود بیروت

St. Saviour (Sourp Pergitch) Armenian Catholic Church

 

کلیسای کاتولیک ارمنی صلیب مقدس (سورپ نشان) در زهله

Holy Cross (Sourp Khatch) Armenian Catholic Church

 

کلیسای کاتولیک ارمنی بانویمان فاطیما در بقاع در زهله هوش الزرمی  Hoch el Zaraani, Zahle, Beqaa

Our Lady of Fatima Armenian Catholic Church

 

کلیسای کاتولیک ارمنی بانوی ذکر و تسبیحمان  در بقاع عنجر  Ainjar, Beqaa

Our Lady of the Rosary Armenian Catholic Church

 

ارامنهء پروتستان

کلیسای انجیلی ارمنی در اشرفیه واقع است . امور مربوط به جامعهء انجیلی ارمنی از سوی " اتحادیهء کلیساهای انجیلی ارمنی در شرق نزدیک  UAECNE " اداره می شود

 

کلیساهای عمدهء انجیلی ارمنی لبنان به قرار زیرند

اولین کلیسای انجیلی ارمنی در کانتاری Kantari  بیروت

First Armenian Evangelical Church

 

کلیسای انجیلی ارمنی در اشرفیهء بیروت

Armenian Evangelical Church

 

کلیسای انجیلی ارمنی در نور ماراش Nor Marash در برج حمود بیروت

Armenian Evangelical Church

 

کلیسای انجیلی ارمنی در آمانوس Amanos برج حمود

Armenian Evangelical Church

 

کلیسای انجیلی برادران ارمنی در مار میخائل Mar Mikhael بیروت

Armenian Evangelical Brethren Church

 

کلیسای انجیلی ارمنی در عنجر بقاع Anjar, Bekaa

Armenian Evangelical Church

 

کلیساهای پروتستان همچنین دارای شاخه های نوجوانان موسوم به      Tchanitsو اردوهای تابستانی نزدیک بیروت موسوم به Ketchag می باشند .

کلیساهای برادری با گرایشات انجیلی ( که در ارمنی معادل یقبایروتیون Yeghpayroutyoun یا برادری است ) نیز وجود دارد .

 

بناهای یادبود

بنای ایدبود قتل عام ارامنه

در بیکفایا بنای لوحه و مجسمهء یادبودی از قتل عام ارامنه به دست عثمانیها در 1915 وجود دارد که از سوی زاون خِدِشیان Zaven Khedeshian  طراحی و از سوی هوسپ خاچریان Hovsep Khacherian  تعمیر شده است . این تمثال بی زیور در نوک تپه ای که زمین های تابستانی عقب نشینی کردهء حوزهء جاثلیقی سیلیسیه قرار دار واقع است .

این تمثال ، تصویر برنزی از خانمی با دستان باز به سمت آسمان است و کتیبه ای نیز به دو زبان ارمنی و عربی به این مضمون وجود دارد

« بنای یادبود به یاد آورندهء پنجاهمین سالگرد قتل عام ارامنه که با همکاری تمامی جامعهء ارمنی در لبنان برای جشن تجدید حیات ملت ارمنی و اظهار قدردانی از کشورمان لبنان در 24 آوریل 1969 بر پا شده است »

جامعهء ارمنی لبنان در 24 آوریل هر سال ، این بنا را بازدید می کند . زوار ارمنی سپس در چاپلی که به یادبود این قتل عام در حوزهء جاثلیقی آنتیلیاس بر پا شده است ( به یاد این درگذشتگان) دعا می خوانند .

 

فعایلت های ورزشی و پیش آهنگی

به طور عمده کلوب های ورزشی ارمنی و نیز پیش آهنگی در لبنان وجود دارند که به طور سنتی در ورزش قوی هستند

 

باشگاه بیروت که نام کاملش اتحادیه کل فرهنگی و بدنی ارمنی است

( به ارمنی و انگلیسی)

Homenetmen Beirut also known as HMEM -- full name Hay Marmnagertagan Enthanour Miyutioun (Armenian General Union of Physical Culture)

 

باشگاه بیروت که نام کاملش " اتحادیهء ورزشهای ارمنی" است

( به فارسی و ارمنی)

Homenmen Beirut also known as HMM -- full name Hay Marzagan Miyutioun (Armenian Sports Union)

 

کلوب ورزشهای آندرانیک و یا انجمن نوجوانان ارمنی وابسته به اتحادیه کل نیکوکاران ارمنی

Antranik Sports Club (of the Armenian Youth Association (AYA) of the Armenian General Benevolent Union AGBU)

 

همهء کلوب های ورزشی با رشته های گوناگون در تعدادی از شهرهای سراسر لبنان که در آنها جوامع ارمنی زندگی می کنند توزیع شده اند.

تعدادی کلوبهای ورزشی ارمنی کوچک تر محلی و نیز ورزشهای گوناگون هم وجود دارد .

 

فوتبال

کلوب های ارمنی و کلو بهای ورزشی در اولین و دومین لیگ رسمی دسته بندی فوتبال دارای تیم های مهم فوتبال هستند . با این وجود عضویت در این تیمها تیمها از لحاظ قومیتی محدود به ارامنه نیست و معمولاً سایر بازیکنهای لبنانی غیر ارمنی و نیز بازی کنهای قراردادی خارجی شامل بازیکن های حرفه ای از جمهوری ارمنستان را هم در بر می گیرد .

باشگاه فرهنگی و بدنی بیروت هفت بار عنوان قهرمانی فوتبال را در سالهای 1944 – 1946 – 1948 – 1951 – 1955 – 1963 – و 1969 و اتحادیه ورزشهای بیروت هم چهار بار عنوان قهرمانی را در سالهای 1945 – 1954 – 1957 و 1961 به دست آورده اند .

روی هم رفته اسم هر دو کلوب در پنج عنوان برتر باشگاههای بیروت است

 

باشگاه الانصار Al Ansar که دارای سیزده عنوان است

باشگاه ارمنی بدنی و فرهنگی بیروت Homenetmen Beirut که دارای هفت عنوان است

باشگاه النجمه بیروت Al Nejmeh Beirut  که دارای شش عنوان است

باشگاه النهده Al Nahda که درای پنج عنوان است

باشگاه یا اتحادیه ارمنی ورزشهای بیروت Homenmen که دارای چهار عنوان است

 

تعدادی از ارامنهء لبنان برای تیم ملی فوتبال لبنان بازی کرده اند که از میان آنها می توانیم اسامی مارتیک چاباریان Mardek Chabarian  و وارتان قازاریان Wartan Ghazarian.  را ذکر کنیم .

 

 

بسکتبال

کلوب های ورزشی   Antranik   و  Homenetmen دارای تیم های برجستهء بسکت بال هستند که در اولین و دومین دسته بندی رسمی لیگ بسکتبال لبنان بازی کرده اند . با این وجود عضویت در این تیمها مختلط بوده و محدود به ارامنه نیست و علاوه بر ارامنه سایر لبنانیهای غیرارمنی و نیز بتزیکنان قراردادی خارجی را دربر خواهد گرفت .

تعدادی از ارامنهء لبنان در تیم ملی بسکتبال لبنان حضور داشته اند که از میان آنها می توان از ویگن اسکجیان Vicken Eskedjian  و یرواند آواکیان Yervant Avakian یاد کرد و تیم ملی بسکتبال لبنان ، دارای مربیها و کمک مربیهایی با اصلیت ارمنی نظیر سارکیس کورجیان Sarkis Kurdjian ژرژ کلزی Georges Kelzi  و دیگران جئوکجیان Dikran Geokdjian بوده است .

در بخش بانوان ، کلوبهای بسکتبال ارمنی Homenetmen و Antranik به طور سنتی به عنوان قدرتمندان در ورزش تلقی می گردند و هردو کلوب چندین بار عنوان رسمی قهرمانان بسکتبال بانوان را به دست آورده اند . بانوان ارمنی لبنان ، دارای حضوری مهم در تیمهای ارمنی لبنانی هستند نظیر کاپیتان تیم ملی بسکتبال اِما اِسکجیان Emma Eskedjian            

برای چندین سال یک ارمنی لبنانی به نام هاگوپ  خاچیریان Hagop    Khachirian  به عنوان رئیس انجمن بسکت بال برای آسیای غربی WABA عمل نمود که هیات حاکمه ای برای بسکت بال غرب آسیا شامل ایران ، عراق ، اردن ، لبنان ، سوریه و یمن است که تحت فرمان فیبا FIBA و فیبای آسیا می باشد .

 

سایر ورزشها

کلوبهای ورزشی ارمنی لبنانی مذکور در فوق دارای حضوری گسترده در تعدادی از ورزشهای دیگر در لبنان  و به طور برجسته در تنیس روی میز و دوچرخه سواری می باشند .

ارامنه همچنین در وزنه برداری ، کشتی و ورزشهای رزمی برتری دارند .

 

ورزش بانوان

ارامنهء لبنان در ورزش بانوان نیز حضوری گسترده و به طور برجسته در سه بازی بسکتبال ، دوچرخه سواری و تنیس روی میز دارند . باشگاههای بسکت بال ارمنی Homenetmen     و  Antranikچندین بار عنوان رسمی قهرمانی بسکتبال لبنان را به دست آورده اند .

 

پیش آهنگی

ارامنه لبنان همچنین دارای یک نظام نیرومند پیش آهنگی هستند و تعدادی از کلوبهای ارامنهء لبنان به عنوان سازمان های پیش آهنگی نیز عمل می کنند .

 

 

ارامنهء برجستهء لبنان

ارامنهء لبنان ، نقش عمده ای در سیاست لبنان ایفا کرده اند . لبنان حتی در زمان حکومت عثمانیها دارای حاکمان ارمنی بود که نمونهء برجستهء آن داوود پاشا ، حاکم ارمنی عثمانی لبنان و نیز برای یک مدت زمان کوتاهی اُهان پاشا کویونجیان Ohannes Pasha Kouyoumdjian  متصرف ارمنی عثمانی لبنان می باشند .

 

فهرستی از ارامنهء برجستهء لبنان

امیل لحود Émile Lahoud – رئیس جمهور سابق لبنان که از سوی مادر، ارمنی است

رنه لحود  Emile Lahoud - همسر امیل لحود

سولانژ جمایل توتونچی Solange Gemayel born Tutunji - عضو مجلس لبنان و همسر رئیس جمهور مقتول لبنان بشیر جمیل

خاچیک بابیکیان Khatchig Babikian - عضو مرحوم برجسته پارلمان لبنان و وزیر دولت در چندین موقعیت

کریم باگراتونی Karim Pakradouni - سیاست مدار ، وزیر پیشین و رئیس سابق حزب فالانژ ( کاتب)

هاگوب باگراتونیان Hagop Pakradounian – سیاست مدار و عضو مجلس

ژان بلیان Jean Belian – سیاست مدار و بازرس کل در نخست وزیری لبنان

زهراب کشیشیان Zohrab Keshishian – رهبر حزب رامگاوار ( که در طی جنگ داخلی لبنان در سوم جولای 1978 کشته شد)

موشق موقالیان  Moushegh Moughalian  - کارگردان ، هنرپیشه و مدرس

 سیمون آبکاریان Simon Abkarian    - کارگردان

گریگور آگوپیان Krikor Agopian   - نقاش

شانت باسماجیان  Shaunt Basmajian  - شاعر

گابریل کالکا  Gabriel Caleca – کارگردان ، نمایشنامه نویس و رمان نویس از میشیگان

پیر چاماسیان Pierre Chammassian – کمدین

سرژ تانکیان Serj Tankian – خواننده

ژان دُلمائیان John Dolmayan – طبل نواز خاطره انگیز گروه سیستم آو اِ داون

آدیس هارماندیان Adiss Harmandian - خواننده معروف

تولیپ جوشی Tulip Joshi – هنرپیشه زن و مدل لباس ( از سوی پدر ، هندی و از سوی مادر ، ارمنی است)

گوی مانوکیان Guy Manoukian  - آهنگساز و نقاش

تیگران منصوریان Tigran Mansurian – آهنگساز و کاندید جایزه گرامی 2004

کلودیا مارچلیان – نویسنده ، نمایشنامه نویس ، روزنامه نگار و منتقد

سر وارتان ملکمیان Sir Vartan Melkonian– رهبر ارکستر فیلارمونیک رویال

وارتان مگردیچیان Vartan Meguerditchian – خواننده و کارگردان

ماریا نعلبندیان Maria Nalbandian - خواننده

نورهانه Nourhanne - خواننده

جورج پهلوانیان George Pehlivanian  – موسیقی دان

رایان Rayan - خواننده

ستراک ستراکیان Setrak Setrakian - نقاش

ساکو شاهینیان Sako Shahinian – پیکر تراش

نشان در هاروتونیان  Neshan Der Haroutounian – تهیه کنندهء تلویزیونی

آودیس هاواریان Avedis Hawarian – نقاش و هنرمند

قازاروس آلتومیان  Ghazaros Altounian - هنرپیشه

آرام اول Aram I – جاثلیق آستان قدس سیلیسیه

هاگوب دونبدیان Hagob Donabedian  – فوتبالیستی که برای باشگاه نجمه و نیز تیم ملی فوتبال لبنان بازی کرد

وارتان قازاریان Wartan Ghazarian – فوتبالیستی که برای تیم ملی فوتبال لبنان بازی کرد

ماردیک چاباریان Mardek Chabarian – فوتبالیستی که برای تیم ملی فوتبال لبنان بازی کرد

 

 

زیرنویس

 

1: کمالیست در واقع به پیروان مصطفی کمال پاشا یا همان آتاترک اطلاق می گردد .

2: : the Armenian Revolutionary Federation (Tashnag)

3: , Social Democrat Hunchakian Party (Hunchag)

4;  and Armenian Democratic Liberal Party (Ramgavar Party).

5: این روستا یک روستای سیاحتی و توریستی است که خانه های آن بسیار شبیه به خانه های ماسوله است

6: OTV broadcast daily news

7: the Armenian Prelacy of Lebanon (Aratchnortaran Hayots Lipanani)

8: Cilicia (Catholicossate of the Great House of Cilicia

In Armenian "Gatoghigosaran Medzi Danen Guiligio" (Antelias, Lebanon).

9: پنطیکاست که واژه اای یونانی و به معنای پنجاهه است در واقع پنجاه روز بعد از عید پاک است که به ارمنی به آن هوکه گالوست Hoke Galust  نیز گفته می شود و روزی است که در آن شاگردان مسیح شروع به سخن گفتن به زبانهای گوناگون نمودند

 

 

منابع

1: en.wikipedia.org/wiki/Armenians_in_Lebanon

2: en.wikipedia.org/wiki/List_of_Lebanese_Armenians