تقسیم بندی اوستا

تحقیق از گارگین فتائی

 

1: گاهان ( سرودها(

سرود یکم اهونَوَدگاه  ( یسنا – هات 34-28)  - 89 بند

سرود دوم اشونَوَدگاه ( یسنا هات 46 – 43)  - 66 بند

سرود سوم سِپَنتَّمدگاه ( یسنا هات 50 – 47) – 41 بند

سرود چهارم وّهوخَشترَگاه ( یسنا هات 51( - 22 بند

سرود پنجم وَهیشتووایَشت گاه ( یسنا هات 53( - 9 بند

 

2: یسنا ( ستایش به معنی اعم(

سرآغاز – 15 بند

یسنا – هات 1و2 – 30 بند

یسنا  - هات 8 – 3 ( سروش درون) -113 بند

یسنا -  هات 11 – 9 ( هوم یشت )-  71 بند

یسنا- - هات 12 ( هات خُستوئی یا اعتراف)  - 9 بند

یسنا  - هات 18 – 13 – 54 بند

یسنا -  هات 21 – 19 ( بغان یشت ) – 31 بند

یسنا  - هات 27 – 22 – 100 بند

یسن - ا هات 42 – 35 ( هفتن یشت بزرگ )  - 47 بند

یسنا – هات 52 – 8 بند

یسنا – هات 54 ( نماز ایریمن اشه ) 7 بند

یسنا – هات 56 – 55 – 12 بند

یسنا – هات 57 ( سروش یشت سر شب) – 13 کرده و 34 بند

یسنا – هات 72 – 58 – 206 بند

 

3: یشت ها ( ستایش به معنی خاص)

هوم یبشت – 33 بند

هفتن یشت کوچک – 15 بند

اردیبهشت یشت – 19 بند

خرداد یشت – 11 بند

آبان یشت – 133 بند و 30 فرگرد

خورشید یشت – 7 بند

ماه یشت – 7 بند

تیر یشت – 62 بند و 16 فرگرد

گوش یشت ( درواسپ یشت ) – 33 بند و 7 فرگرد

مهریشت – 146 – بند و 35 فرگرد

سروش یشت هادخت – 23 بند و 5 فرگرد

رشن یشت – 38 بند

فروردین یشت – 158 بند و 31 فرگرد

بهرام یشت – 64 یشت و 22 فرگرد

رام یشت – 57 بند و 11 فرگرد

دین یشت – 20 بند و 7 فرگرد

آرت یشت -  62 بند و 10 فرگرد

اشتاد یشت – 9 بند

زامیاد یشت ( کیان یشت ) – 96 بند – 14 فرگرد

هوم یشت – 2 بند

ونند یشت – 2 بند

 

4 هادُخت نَسَک

سه فرگرد و 53 بند

 

 

5: ویسپّرِد ( ستایش همهء بزرگان )

24 کرده و 107 بند

 

6: خرده اوستا ( اوستای کوچک )

سه نیایش آغازین – 1 بند

نیرنگ کَشتی بستن – 1 بند

سروش باژ – 5 بند

هوشبام – 5 بند

پنج نیایش  - 79 بند

          خورشید نیایش – 19 بند

          مهر نیایش – 17 بند

          ماه نیایش – 12 بند

          ارداویسور بانو نیایش ( ( آبان نیایش) – 11 بند

          آتش بهرام نیایش – 20 بند

پنج گاه – 56 بند

          هاونگاه – 10 بند

          رپیثوینگاه – 12 بند

          اُزَیرینگاه – 11 بند

          اَویسروسثریمگاه – 13بند

          اَشهینگاه – 10بند

سی روزرهء کوچک – 30 بند

سی روزهء بزرگ – 30 بند

آفرینگاه دهمان – 13 بند

آفرینگاه گاهان – 6 بند

آفرینگان گَهّنبار – 19 بند

آفرینگان رپثوین – 10 بند

 

7: وندیداد ( قوانین بر ضد دیو)

22 فرگرد – 918 بند – 81 بخش

 

تقسیم بندی کلی

1: گاهان – 17 هات – 227 بند

2: یسنا – 55 هات – 725 بند

3:یشت ها – 21 یشت – 185 کرده – 957 بند

4: هادخت نسک – 3 فرگرد – 53 بند

5: ویسپرد – 24 کرده – 107 بند

6: خرده اوستا – 20 بخش – 255 بند

7: وندیداد – 22 فرگرد – 81 بخش – 918 بند

 

اوستا دارای 8 بخش و 160 قسمت یا جزء و 3245 بند است .

گات ها یا گاهان ، قدیمی ترین بخش اوستاست که گفته می شود سروده های زرتشت می باشند .

اوستای کهن شامل 21 نسک یا کتاب بوده او دارای 345700 واژه و زند یا تفسیر آن هم دارای 2094200 واژه بوده است

اوستای کنونی بر روی هم 83000 واژه دارد .

زبانی که اوستا به آن نگارش یافته زبان اوستائی نام دارد . این زبان دارای 49 حرف یا آوا بوده و الفبای آن از کامل ترین الفباهای جهان محسوب می شده است. . در اوستا تکرار جمله های و عبارات در بخش های مختلف آن بسیار دیده می شود و این خود نوعی نظم را به اوستا داده است .

ارتباط زرتشت با اهورا مزدا در اوستا به صورت همپرسی ( پرسش و پاسخ ) می باشد .

جنبه های گوناگونی از آئین مهر که آئین پیش از زرتشت ایرانیان بوده نیز در اوستا وجود دارد .

 

 

منبع: اوستا – گزارش سرودها و متن های کهن – گزارش و پژوهش از جلیل دوست خواه – انتشارات مروارید – چاپ سوم 1375