ارامنهء عراق
ارامنهء عراق
ترجمه از گارگین فتائی
جمعیت کل 20000 – 15000 نفر
بغداد 12000 – 10000 نفر
بصره 1000 نفر
کردستان عراق2500 نفر
اقلیت کوچکی از ارامنه در عراق وجود دارد که عمدتاً در بغداد رندگی می کنند. تخمین زده می شود که قبل از هجوم آمریکا به عراق ، حدود پانزده تا بیست هزار ارمنی در عراق وجود داشته که در شهرهای بغداد ، موصل ، بصره ، کرکوک و دهوک Dohuk زندگی می کردند .
برخی از منابع تحقیقی ، آنها را عراقیان ارمنی و برخی دیگر آنان را ارامنهءعراقی قلمداد می کنند .
تاریخ
ریشه های جامعهء ارمنی عراق را می توان در کوچاندن و انتقال ارمنه توسط شاه عباس از ارمنستان به ایران در سال 1604 میلادی دانست . برخی از این ارامنه متعاقباً برای سکونت به سمت عراق روانه شدند در اوائل قرن بیستم نیز بیش از 25000 ارمنی به خاطر رهائی از آزار و رنج ناشی از قتل عام ارامنه از عثمانی به عراق گریختند .
ارامنه و اوضاع سیاسی
بعد از شروع عملیات جنگی دوم آمرکا در عراق ، بیش از 3000 نفر ارمنی توسط ادارهء ملی ارامنهء عراق [1] به ریاست ارمنی به ریاست پارویر هاکوپیان Paruyr Hakopian شروع به ترک این کشور نمودند
او می گوید « اکنون چهار سال از حملهء نظامی نیروهای اعتلاف به رهبری آمرکا در به عراق می گذرد و من مطمئنم که تعداد افرادی که از عراق مهاجرت کرده اند از این میزان فراتر نرفته است » او خاطرنشان ساخت که چهار سال پیش 18000 ارمنی در عراق زندگی می کردند و هم اکنون 15000 ارمنی در عراق ساکنند . با گذشت این چهار سال 1500 ارمنی به سوریه مهاجرت کرده اند 1000 ارمنی به ارمنستان رفته اند و 500 ارمنی هم روانهء اردن شده اند .
در طی جنگ خلیج فارس از 1500 ارمنی ساکن با جمعیت کرد حاکم بر شهرستان شمالی زاخو Zakho سه سربازی که در ارتش صدام خدمت می کردند در حملات هوائی نیروهای اعتلاف به کویت َ، بصره و موصل به ترتیب کشته شدند . چهار کودک ارمنی نیز در میان چند صد مرگی که در طی جنگ خلیج فارس در نزدیکی مرز ترکیه کشته شده اند گزارش شده است .
هجوم سال 2003 به عراق
با هجوم آمریکا به عراق ، وضع برای ارامنهءعراق بسیار بدتر شد . ارامنه دست خوش کشتارها و آدم ربائیها برای خرید آزادی نیروهای طرف درگیر در عراق شدند . تعدادی از ارامنه به ممالک خاور میانه ( عمدتاً به سوریه و لبنان) ، اروپا ، ایالات متحده ، کانادا و استرالیا مهاحرت کرده اند . کلیساهای ارامنه نیز هدف بمباران های گروه های شبه نظامی قرار گرفته اند .
در اکتبر 2007 دو زن ارمنی از سوی واحد گروه منابع پیمانکاران امنیت ویژهء استرالیا [2] در بخش المسبح Almasbah در بغداد کشته شدند
نیروهای ارمنی در جنگ عراق
جمهوری ارمنستان سعی در مشارکت با نیروهای اعتلاف از طریق اعزام یک گروه 46 نفری پرسونل غیرنظامی کرده است . این گروه شامل 30 راننده کامیون ، 10 متخصص انفجار و خنثی سازی بمب ، سه پزشک و سه افسر می باشند . آنها تحت فرمان لهستانیها در شهر شیعه نشین کربلا و در نزدیکی شهرستان الهیلا al-Hila خدمت می کردند . البته میزان مشارکت ارامنه با گروههای اعتلاف در عراق بسیار کمتر از همسایه اش یعنی جمهوری گرجستان که 850 نفر را اعزام کرده و نیز جمهوری آذربایجان که 150 نفر را اعزام کرده می باشد .
با این وجود ، تصمیم به ایفای نقش فعال از سوی جامعهء ارمنی در عراق، مشکل تر بوده است . علت اعزام گروه غیرنظامی در عراق از سوی ارمنستان این نگرانی موجه بوده که اعزام نیروهای نظامی از سوی ارمنستان ، مککن بود حملاتی را علیه جامعهء ارمنی ساکن در عراق برانگیزد .
سرانجام در اکتبر 2008 ارمنستان به حضور کم رنگ خود در عراق پایان داد با ذکر این دلیل که قسمت عمدهء مناطق تحت قلمرو ارتش لهستان بازپس گرفته شده اند .
مذهب
ارامنه عمدتاً در عراق پیرو کلیسای حواری ارمنی ( از شاخه های کلیسای ارتودکس ) و سپس کلیسای کاتولیک هستاند
کلیسای حواری ارمنی گریگور لوساوُریچ [3] ( در میدانیونس السباوی [4] بغداد) کلیسای اصلی ارامنهء عراق است . در دهوک واقع در شمال عراق نیز کلیسای حواری ارمنی وارتان مقدس [5] قرار دارد
کلیسای کاتولیک ارمنی نیز در بغداد حضور دارد چنانکه چنین حضوری را کلیسای ارمنی انجیلی بغداد نیز دارا می باشد [6]. برخی از کلیساهای ارمنی آماج بمبارانها قرار گرفته و برخی از ارامنه نیز در نتیجهء درگیریهای گروهی و فرقه ای کشته شدند .
سهم ارامنه در فرهنگ عراق
ارامنه در فرهنگ عراقی به طور سنتی نقش مهمی را بویژه در ادبیات و موسیقی و به طور کلی در تمامی هنرها ایفا کرده اند .
یاکوپ سارکیس Yaacoub Sarkis در زمینهء هنرهای عراق ، یک نویسنده و پژوهشگر معروف بود . او در منطقه مربع Murabba'a region واقع در رود دجله ، جائی که محل تلاقی فرهنگها بود مجموعه های فرهنگی را نگه داری می کرد . او همچنین به خاطر کتاب دو جلدی " المباحث العراقیه " [7] که راهنمای صریح جامعه و تاریخ عراق است نیز معروف است . او در دههء قبل از مرگش در 1950 زندگانی خوبی داشت .
دو نفر از اعضاء موسس یک گروه موسیقی پاپ به سبک غربی که معروف به هیچ کس No One است آرت هاروتونیان Art Haroutunian و شانت گارابدیان Shant Garabedian می باشند که از ارامنهء عراقند . در طی حکومت صدام حسین ، این گروه موسیقی ، تنها یک بار توانست کنسرت دهد آن هم وقتی که ناگزیر به خواندن آهنگی موسوم به " جشن تولد دیکتاتور " [8] شد . این گروه بعد از حکومت صدام در عراق ، دارای فعالیت گسترده است .
در کردستان عراق
همیشه گروهی از ارامنه درجائی که کردستان عراق ( واقع در شمال عراق ) نامیده می شود وجود داشته است که بعد از سقوط حکومت صدام حسین تعدادشان به نحو چشم گیری بر اثر موج جدیدی از مهاجرت ارامنه از بغداد و دیگر نواحی عراق به آنجا افزایش یافته است . ارامنه علت مهاجرتشان را به سوی شمال عراق ، نگرانی از نبود امنیت در برخی نهادها و کلیساها بر اثر بمبارانها و برخی از ارامنه نیز قرار گرفتن در معرض کشتارها و آدم ربائیها در بغداد و چند منطقهء دیگر عراق می دانند . ارامنه ، بخش خودمختار کردستان عراق را در کل ، امن تر از نقاط دیگر عراق برای زندگی می دانند .
مقامات رسمی در کردستان عراق از ورود تازه واردان ارمنی استقبال نموده و برایشان پناهگاه موقتی و یا دائمی فراهم نموده اند .
ارامنه در آوزروگ Avzrog
اقلیت کوچکی از ارامنه در در آوزروگ که یک روستا در استان دهوک کردستان است زندگی می کنند . این روستا شامل دو بخش است یک بخش آن محل سکونت ارامنه و بخش دیگرش محل سکونت آشوریان است . نام این روستا ریشه در کردی داشته و متشکل از آو به معنای آب و زروگ به معنی زرد است.
این روستا برای اولین بار در سال 1932 هنگامی که ارامنهء شهر زاخو و توابع آن تصمیم به ایجاد یک روستا و سکونت در آن را داشتند ساخته شد . این روستا در سال 1975 دست خوش ویرانی گشت . ارامنهء اهل آوزروگ به زبان ارمنی صحبت نمی کنند بلکه به جای آن از دو زبان عربی و کردی استفاده می کنند با وجود این ، ارامنه در آوزروگ ، هویت اجتماعی ارمنی خود ا نظیر فولکلور ارمنی و نام های ارمنیشان را حفظ نموده اند . چمعیت کلی این روستا حدود 300 نفر است .
زیرنویس
زیرنویس
1: National Management of Armenians in Iraq
2: the Australian private security contractors, Unity Resources Group
3: St. Gregory the Illuminator Armenian Apostolic Church
4: Younis al Sabaawi Square,
5: Saint Vartan Armenian Apostolic Church
6: at Sahat al-Tahriat in Hay al-Wahda (ner of Al-Awall Restoran
7: Al Mabaheth al Iraqiyyah
8: song celebrating the dictator's birthday
منابع
1: en.wikipedia.org/wiki/Armenians_in_Iraq
2: a b (Armenian) Իրաքահայ գաղութից առայժմ տագնապալի լուրեր չկան
3: Armeniandiaspora.com
4: There are 20,000 Armenians living in Iraq according to 3:
5: Thernstrom, Stephan (1980), Harvard encyclopedia of American ethnic groups, Harvard University Press, p. 142, ISBN9780674375123, http://books.google.com/books?id=npQ6Hd3G4kgC&pg=PA142
6: İçduygu, Ahmet, Irregular migration in Turkey, International Organization for Migration, p. 95, OCLC 52385186, http://books.google.com/books?id=4x4WAQAAIAAJ&q=%22Armenian+Iraqi%22
7: a b c Richard G. Hovannisian, The Armenian peopl9:e from ancient to modern times: the fifteenth century to the twentieth century, Volume 2, p. 427, Palgrave Macmillan, 1997.
8:Crushing Iraq's human mosaic". BBC News. 2007-07-13. http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/6293230.stm. Retrieved 2010-04-25.
9: Armenian News - PanARMENIAN.Net Armenian News Agency - 28 Armenians died during 4 years in Iraq
10: Fisk, Robert. The Great War for Civilisation: The Conquest of the Middle East. London: Alfred A. Knopf, 2006. pp. 685-686
11: Kramer, Andrew E. (2007-10-11). "2 Killed in Shooting Mourned Far Beyond Iraq". The New York Times. http://www.nytimes.com/2007/10/11/world/middleeast/11iraq.html?em&ex=1192248000&en=beb437be7ceabee0&ei=5087%0A. Retrieved 2010-04-25.
12:Security firms under attack after women are shot dead". The Times (London). 2007-10-10. http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/iraq/article2624283.ece. Retrieved 2010-04-25.
13: USAToday.com Article
14: Eurasia.net Article
15: Armenia Ends Iraq Mission
16: Scholastic News Article
من گارگین فتائی از ارامنهء ایران هستم .