وضعیت حقوقی ازدواج پیروان ادیان گوناگون با هم
وضعیت حقوقی ازدواج پیروان ادیان گوناگون با هم
گارگین فتائی
در این تحقیق در مورد اینکه آیا امکان ازدواج پیروان ادیان رسمی کشور با هم وجود دارد یا نه صحبت می شود که ممکن است برای عده ای از خوانندگان جالب باشد
قبل از پرداختن به این مبحث نکاتی لازم است ذکر گردد
1: هر کدام از ادیان در خصوص منع ازدواج با دیگران حتماً بر اساس صلاح دیدها اقدام کرده اند اما در اینجا من تنها می خواهم ذکر کنم که آیا ازدواج پیروان ادیان گوناگون با هم جایز است یا نه و به دنبال علت و چرایی قضیه نیستم و شما می توانید در این مورد به وب های مربوطه مراجعه کنید .
2: این بحث یک بحث حقوقی است و من در اینجا از دیدگاه حقوقی موضوع را بررسی می کنم نه از دیدگاههای دیگر کما اینکه از ما به عنوان وکیل در این خصوص از سوی مردم و موکلین سوالاتی می شود .
1: وضعیت نکاح در قانون مدنی ایران
ما در علم حقوق برای بررسی قوانین قومی و دینی ابتدا قانون عام را بررسی می کنیم چون اعتبار قانون عام گسترده تر و همه گیر تر است و سپس قانون خاص ر مورد بررسی قرار می دهیم.
در این مورد قانون مدنی یک قانون عام است .
ماده 1059 قانون مدنی می گوید
ماده 1059 - نكاح مسلمه باغيرمسلم جايزنيست
این ماده خود منبعث از فقه امامیه است
بنابراین در فقه شیعه و امامیه که اکثریت مردم ایران پیرو آن هستند ازدواج مرد غیرمسلمان با زن مسلمان جایز نیست و باطل است و دفاتر ازدواج و طلاق چنین ازدواجی را ثبت نخواهند کرد .
حال سوال اینجاست که آیا ازدواج مرد مسلمان با زن غیر مسلمان هم باطل است یا صحیح
در این مورد چون در قانون چیزی نیامده باید به فقه مراجعه کنیم
در فقه امامیه کلاً نظر به جایز نبودن ازدواج دائم در این زمینه وجود دارد و تنها ازدواج موقت را آن هم برخی از فقها و نه همه جایز دانسته اند
بنابراین در فقه امامیه ازدواج مسلمان با غیرمسلمان جایز نیست
در مورد مقررات احوال شخصیه اقلیت ها چون این مقررات ، خاص و قانون مدنی ، عام است اصطلاحاً گفته می شود که خاص موخر ، عام مقدم را تخصیص می دهد
یعنی اگر قانون خاصی بعد از قانون عام تصویب شود آن قانون عام قبلی را تخصیص می دهد و دایره شمول آن را محدودتر می سازد
2: در مورد ارامنه
در این مورد ماده 30 مقررات احوال شخصیه ارامنه گریگوری می گوید
مقررات احوال شخصیه مسیحیان ارمنی گریگوری
مصوب 1380 و اصلاحی 1389
ماده 30 – ازدواج شخص مسیحی گریگوری با شخص غیر مسیحی ممنوع است .
ازدواج شخص مسیحی گریگوری با شخص مسیحی غیرگریگوری فقط با رعایت احکام کلیسای مسیحی گریگوری و اجازه خلیفه یا نماینده وی مجاز است .
3: در مورد سایر مسیحیان
مسیحیان پروتستان
در ایمن مورد مقررات مربوطه می گوید
مقرّرات احوال شخصيه مسيحيان پروتستان ايران
مصوب 3/7/1387
ماده22ـ نظر به اهميت ازدواج و لزوم حفظ و ثبات خانواده مسيحي كه كانون پرورش و تربيت فرزندان ميباشد، شايسته است كه هر فرد مسيحي با پسر يا دختر مسيحي (از جنس مخالف) ازدواج كند؛ بنابراين ازدواج با زن يا مرد غيرمسيحي، مجاز نميباشد.
در مورد مسیحیان آشوری و کاتولیک ها و سایر ارتودکسها آئین نامه ای از سوی آنها ارائه نشده
اما ظن قوی بر تحریم یا ممنوعیت ازدواج با غیرمسیحیان در این مورد وجود دارد .
4: در مورد زرتشتیان
آئيننامه احوال شخصيه زرتشتيان ايران انجمن زرتشتيان تهران
مصوب 28/8/1388
ماده14ـ اجراي مراسم زناشويي به روش دين مزديسني (زرتشتي) و با اجراي مراسم گواهگيري (عقد) توسط موبد و با حضور دست كم هفت نفر از اعضاي خانواده و افراد زرتشتي كه كمتر از بيست و پنج سال نداشتهباشند انجام مييابد و با شنيدن پاسخ آري، و از روي خشنودي كه عروس و داماد خواهندگفت، با ثبت در دفتر ازدواج زرتشتيان، پيوند زناشويي تكميل خواهدشد.
بنابراین درر دین زرتشتی نیز باید طرفین هر دو زرتشتی بوده و علاوه بر این خانواده هر دو طرف هم همگی زرتشتی باشند
5: در مورد کلیمیها
کلیمیها هم آئین نامه های ارائه نداده اند
اما به نظر می رسد از طریق سوال از انجمن کلیمیان و مرجع دینی آنها کلیمیان هم بر تحریم یا ممنوعیت ازدواج با غیریهوئدیان نظر بدهند
نتیجه
1: در همهء ادیان رسمی کشور ، ازدواج پیروان آن با سایر ادیان جایز شمرده نشده است و دارای اثرات حقوقی نبوده و قابل ثبت در دفاتر ازدواج مربوطه نیست
2: برخی از اقلیت ها آئین نامه احوال شخصیه ارائه نداده اند و در این مورد مساله را موکول به نظر خواهی و سوال از مراجع دینی خود نموده اند
منابع
مقررات احوال شخصیه مسیحیان ارمنی گریگوری
مصوب 1380 و اصلاحی 1389
مقرّرات احوال شخصيه مسيحيان پروتستان ايران
مصوب 3/7/1387
انتشارات شورای خلیفه گری ارامنه تهران
آئيننامه احوال شخصيه زرتشتيان ايران انجمن زرتشتيان تهران
مصوب 28/8/1388
شوقاردزاگ ( نور افشان) به زبان ارمنی – نوشته اسقف اعظم فقید آرداک مانوکیان در دو جلد – انتشارات آلیک 20098
من گارگین فتائی از ارامنهء ایران هستم .