ارامنهء ایالات متحده آمریکا

ارامنهء ایالات متحده آمریکا

ترجمه و توضیحات از گارگین فتائی

 

یک ارمنی آمریکائی کسی است که دارای ریشه و تبار ارمنی است . در طی آمار سال 2000 حدود 385488 نفر اشاره کرده اند که کاملاً و یا نیمه ارمنی هستند .  آمار سال 2007 حدود 446032 نفر تمام یا نیمه ارمنی را در جامعهء آمریکا نشان می دهد  .

 

تاریخ

 

پیشگامان ارمنی

اولین ارمنی معروفی که به آمریکا مهاجرت کرده شخصی موسوم به " مارتین ارمنی " Martin the Armenian   بود . او در سال 1618 هنگامی که شهر جیمز تاون Jamestown ویرجینیا تنها مستعمره ای یازده ساله بود به آنجا رسید . چند ارمنی نیز گزارش شده که در قرون هفدهم و هجدهم به آمریکا آمدند اما آنها عمدتاً به عنوان فرد ،  وارد آمریکا شدند و نه شکلی از جامعه ولی تعدادی از ارامنه داوطلبانه در ارتش آمریکا در طی جنگ داخلی این کشور شرکت نمودند . سه دکتر ارمنی به نام های سیمون میناسیان Simeon Minasian کاراپت گالستیان Garabed (Karapet) Galstian و بارونیک ماتِووسیان Baronig (Paronik) Matevosian در بیمارستانهای ارتشی در فیلادلفیا خدمت نموده و تلاشهای آنها در نشریات ارمنی در امپراطوریهای عثمانی  و روسیه گزارش شده است .

 

اولین موج مهاجرت

در سال 1870 تعداد ارامنه ساکن ایالات متحده تنها 69 نفر بوده است . اولین ارمنیانی که در قرن نوزدهم  به ایالات متحده آمدند دانش آموزانی از ارمنستان غربی ( امپراطوری عثمانی) بودند که در پی تحصیلات عالیه به این کشور آمده بودند . پیش گام این حرکت خاچاطور وسکانیان Khachadour Vosganian یاد شده است که در ایالات متحده مانده و بعداً رئیس پرس کلوب نیویورگ New York Press Club شد  .

در اواخر قرن نوزدهم ، ارامنه شروع به آمدن به آمریکا به تعداد وسیع تری به طور قابل ملاحظه تر بعد از کشتار سلطان عبد الحمید  بین سالهای 1896 1894 کردند .  اولین موج مهاجرت تا اواسط دههء 1920 هنگامی که افزایش سهمیهء مهاجرت اجازه افزایش تعداد ارامنه ای که به آمریکا می آمدند را داد شر.وع شد . این موج مهاجرت ها جوامع و سازمان های ارمنی  بویژه کلیسای حواری ارمنی را به وجود آورد .

 

شکاف در جامعهء ارمنی

اولین موج مهاجرت در آمریکا افراد باقی مانده از جنگ جهانی اول بودند . در سال 1920 ارمنستان غربی که کشور بومی اکثر ارامنهء آمریکا بود تغریباً به طور کامل از جمعیت خالی شد و ارمنستان شرقی که از یک استقلال دوره ای کوتاه مدت به عنوان اولین جمهوری ارمنستان بهره مند شده بود با اتحاد شوروی و با نام ارمنستان شوروی ادغام گشت . ارمنستان در اتحاد شوروی دارای چندین دیدگاه در مورد آینده اش بود . برخی خواهان ماندن در آمریکا ، برخی خواهان بازگشت به شوروی و برخی دیگر هم خواهان آزادی سرزمین از دست رفتهء خود از جمهوری ترکیه بودند . قوی ترین ستزمان سیاسی دیاسپورای ارمنی یعنی فدراسیون انقلابی ارمنی در ایالات متحده فعال بوده و ارامنه را به آزادی ارمنستان شوروی به عنوان یک دولت مستقل فرا می خواند

اکثر سازمان های سیاسی و اجتماعی دیگر با دیدگاه فوق مخالفت کرده و عموماً از وضعیت سیاسی موجود ارمنستان حمایت می کردند . مردم خود در وسط این شکاف عمیق مانده بودند . متاسفانه این تقسیم سیاسی به کلیسای حواری ارمنی نیز سرایت کرد چنانکه ارامنه ای که کلیسا را جزئی از مردم می دانستند سعی می کردند که رهبران کلیسا را به اجرای برنامه هایشان وادارند . حوادث سال 1933 منجر به جدایی کلیسای آمریکا به دو گروه رقیب شد حوزهء اسقفی کلیسای ارمنی آمریکا [1] و حوزهء مطرانی کلیسای ارمنی آمریکا [2] حوزهء اسقف نشین به جاثلیق اجمیادزین ارمنستان وفادار بود در حالی که حوزهء مطرانی رهبری اجمیادزین را به عنوان کنترلی از سوی شوروی رد کرده بود . این شکاف از سال 1933 در جامعهء ارمنی به وقوع پیوست این شکاف در واقع دو جامعهء موازی را در درون جامعهء ارمنی به وجود آورد  و این رقابت به حدی شدید بود که پیروان هر گروه از شرکت در اجتماعات گروه دیگر خودداری می کردند .

 

موج دوم مهاجرت

تعدادی از مهاحرت های ارامنه به ایالات متحده در دهه های 1940 و 1950 صورت گرفت که در آنها به طور قابل ملاحظه ای زندانیان سیاسی شوروی در جنگ بودند که بعد از آزادی از اردوگاه آلمان نازی ( به عنوان پناهنده) به ایالات متحده مهاجرت نمودند . ولی موج واقعی دوم مهاجرت تا زمان آغاز اصلاحات مهاجرت در دههء 1950 که به آنها اجازهء مهاجرت را داد آغاز نشد که بر اساس این اصلاحات ، ارامنه یک بار دیگر و به عنوان بار دوم از بخش های گوناگون دیاسپورای قدیمیشان در جهان و نیز از ارمنستان شوروی به ایالات متحده مهاجرت کردند .

 

 

ارامنه به خاطر اوضاع و احوال نابسامان سیاسی در کشورهایی از خاورمیانه که در آنها ساکن بودند به طور وسیع به آمریکا مهاجرت کردند و موج دوم مهاجرت آنها در دهه های 1970 و 1980 بوده است . مهاجرت ها که در همان زمان شروع شده بود بعد از فروپاشی شوروی هم ارامنه از اتحاد شوروی سابق برای آزادیهای ایدئولوژیک و فرصت های اقتصادی و اقامت در جوامع ارمنی قدیمی تر آمریکا به این کشور مهاجرت کردند .

ارامنهء آمریکا اغلب به شدت در گیر در سیاست های توسعهء روابط با ارمنستان در طی جنگ قره باغ بودند در طی این جنگ ، دیاسپورای ارمنی در ایالات متحده بک تامبن کنندهء اصلی منابع برای ارمنستان بود و تعدادی از ارامنهء آمریکا در حقیقت داوطلب شرکت در آن جنگ در کنار بومیهای قره باغ بودند .

جامعهء ارمنی آمریکا عمدتاً اولاد باقی ماندهء آمریکا در قتل عام 1990 و قتل عام متعاقب آن را در بر می گیرد

 

توزیع جمعیتی

 

کالیفرنیا و ایالات غربی

کالیفرنیا دارای وسیع ترین جمعیت ارمنی و فارسی آمریکا است . اولین ارمنی که به آکالیفرنیا رسید روبن میناسیان  Ruben Minasian بود که به نام نورمارت Normart  یا  مرد جدید هم در ارمنستان  شناخته می شد . او در 1874 در فرزنو Fresno اقامت گزید . اولین ارامنه ای که به قصد اقامت به آمریکا آمدند خانوادهء سِروبیان  family Serobian بودند که در سال 1881 به فرزنو آمدند . با وجود این بعد از گذشت شانزده سال در سال 1897 تعداد ارامنه در شهر فرزنو به 329 نفر رسید در سال 1920 ارامنه شروع به حرکت از مناطق روستائی به شهرهایی نظیر لوس آنجلس نمودند در 1930 ارامنه در کالیفرنیا بیشترین جمعیت را  داشتند . عمده ترین تمرکز جمعیتی ارامنهء آمریکا در کالیفرنیا در شهر گلندل است که 2/26٪ از ساکنین خود از لحاظ هویتی در آمار سال 2000 آمریکا خود را ارمنی معرفی کردند .

 

فرزنو

اولین ارمنی در سال 1876 به فرزنو رسید او همانگونه که او توضیح داده شده بود انتظار دیدن یک بهشت را داشت اما او بیابان بکر و گرمی را دید که بیشتر شبیه به جهنم بود . او دو سال بعد به فیلادلفیا بازگشت با وجود این او اولین ارمنی بود که پا به کالیفرنیا گذاشت نام واقعی او ماردیروس یانیکیان Mardiros Yanikian بود اما احتمالاً او به بازرس Ellis Island می گفت « نورمارت اِم» یعنی نام من نورمارت است بنا براین او می شد فرانک نورمارت.  به حساب هاگوپ نیشیکیان Hagop Nishigian در 1897 حدود 329 ارمنی در فرزنوبوده اند.

 

اسامی شهرهای کالیفرنیا با بیشترین جمعیت ارمنی در سال 2000

لوس آنحلس            64997

گلندل                      53840

بربنک                    8312

فرزنو                     6024

پاسادِنا                             4400

مونته بللو               2736

سان فرانسیسکو      2528

آلتادِنا                     2134

سان دیگو               1839

لاکرسنتا مونتروسه  1382

سان خوزه               1197

 

دیگر شهرها و مناطق کالیفرنیا که دارای جمعیت ارمنی قابل ملاحظه ای هستند عبارتند از

آناهیم Anaheim ِ ِبورلی هیلز Beverly Hills اِل سنترو  El Centro

و هالی وود (قسمت شرقی هالی وود که جزئی از لوس آنجلس است در ششم اکتبر 2000 ارمنستان کوچک "Little Armenia" نامیده شد) مادِرا Madera پالم اسپرینگز Palm Springs ساکرامنتو Sacramento سان دیاگو San Diego   ویسالیا Visalia

 

در سالهای اخیر ، جوامع ارمنی در خارح از کالیفرنیا نیز توسعه یافته است نظیر مناطقی چون دنور Denver  در کلورادو،  لاس وگاس در نوادا ، فوئنیکس Phoenix  در آریزونا ،  سیاتل در واشنگتن و یوما در آریزونا

 

غرب و مرکز ایالات متحده

نواحی متروپولیتن Metropolitan در ایالات مرکزی و شرقی که دارای بیشترین جوامع ارمنی هستند ( بر طبق آمار سال 2000 ) عبارتند از

نیویورک بزرگ تر    31867 نفر

بوستون بزرگ تر     21709

دیترویت بزرگ تر    11986

شیکاگوی بزرگ تر   6991

پروویدنس               6575

میامی بزرگ تر        3357

ورسستر بزرگ تر    3256

آلبانی بزرگ تر        1958

آتلانتای بزرگ تر     1662

 

سایر جوامع مهم ارمنی در آمریکا عبارتند از

فیلادلفیا پنسیلوانیا

بوستون ماامچوست

واترتاون ماساجوست

نیویورک سیتی

نیوجرسی شمالی

جرسی سیتی

نیووارک نیوجرسی

کانتیکات غربی

پروویدنس Providence  رود آیلند Rhode Island و حومه های اطراف آن که جوامع ارمنی آمریکائی رو به رشدی را در بر می گیرند

پروویدانس ، جایگاه پارک میراث ارمنی Armenian Heritage Park نیز می باشد که میراث و فرهنگ و مذهب ارمنی را می شناساند و نیز حایگاه بنای یادبودی از قتل عام ارامنه در قبرستان قدیمی آن است .

روهوبوت ام آ Rehoboth, MA حومهء پروویدنس که جایگاه هیوسینگ گرو Husenig Grove است که مکانی است که ارامنه در آن پیکنیک  ، شام ها و سفرهای خارج از شهر خود را برگزار می کنند . این منطقه از سوی بومیان هیوسنیگ که روستائی از خاربرت  Kharpert باستانی در ارمنستان است کشف گردید

واشنگتن دی سی

 

سایر جوامع ارمنی آمریکا در غرب و جنوب مرکزی

آتلانتا جورجیا

شیکاگو ایلینویز

دیترویت میشیگان

ایندیانا پولیس ایندیانا

کانزاس سیتی میسوری

مینه ا پولیس مینه سوتا

ویرجینیای شمالی

فلوریدای جنوبی

شارلوت کارولینای شمالی

 

جامعهء ارمنی با درصد بالایی از ارمنه

10 جامعهء برتر ارمنی با بالاترین درصد جمعیت ارامنه عبارتند از

گلندل  Glendale با 2/26٪

بربنک Burbank  با 3/7٪

واترتاون Watertown  با 2/7٪

آلتادنا Altadena  با 6/4٪

مونته بللو  Montebello با 6/4٪

بلمونت Belmont   با 1/4٪

کلیف ساید پارک Cliffside Park  با 6/3٪

انگل وود کلیفزان جی  Englewood Cliffs, NJ  با 4/3٪

ویتینسویل Whitinsville  با 3/3٪

پاسادنا Pasadena  یا 1/3٪

 

 

میزان جمعیت

مهاجرت ارامنهء آمریکا زودتر از قرون هجدهم و نوزدهم نبوده است . ایالات متحده کوشید که ملت ها و نژادهای گوناگون را به یک تابعیت واحد درآورد در طی قرن اخیر به نظر می رسد که ارامنه دارای امنیت و زندگی بهتری در ایالات متحده بوده اند .

جامعهء ارمنی آمریکا دومین جامعهء پرجمعیت ارمنی بعد از روسیه و ثروتمند ترین و تحصیل کرده ترین جامعهء ارمنی در خارج از مرزهای کنونی ارمنستان است . این جامعه یک شریک عمده در نوسازی کشور ارمنستان محسوب می گردد .

با وجود اینکه مارتین ارمنی "Martin the Armenian" خود تجارت تنباکو را در 1618 در ویرجینیا تاسیس نمود و جورج ارمنی "George the Armenian"  که دارای اصلیت ایرانی بود در سال 1650 کشت ابریشم را در برخی از کولونیها رواج داد معددالک اولین گروه از ارامنه در اواسط قرن هجدهم تحت الهام از میسونر های مذهبی پروتستان در پی تحصیلات در سطوح عالی تر در دانشگاههای نیوانگلند به آمریکا آمدند .

تعداد آنها در سال 1890 به طور تصاعدی بر اثر کشتارهای ضد ارمنی سلطان عبدالحمید افزایش یافت . در سال 1900 پانزده هزار ارمنی به ایالات متحده رسیدند . آنهائی که مورد تعقیب بودند همیشه افراد درمانده تری بوده اند که در پی سرزمینی بوده اند که در آن جا از امنیت فردی بهره مند گردند . با اعمال قتل عام طرح ریزی شدهء ارامنه توسط دولت ترکیه در 1915 این مهاجرت ها ادامه یافتند . در سال 1924 وقتی که ایالات متحده نظام سهمیه ای مهاجرت را تنظیم کرد 100000 ارمنی به ایالات متحده مهاجرت کردند که از این میان 95٪ از آنها از ترکیه بودند . بعد از جنگ جهانی دوم ، موج دوم مهاجرت که وسیع تر بود اتفاق افتاد که شامل پناهندگان بعد از جنگ و افرادی که از اوضاع نابسامان ممالک خاورمیانه و رشد ناسیونالیزم افراطی در ترکیه ، سوریه ، عراق و ایران به ایالات متحده آمده بودند و ارامنهء رومانی و لبنان و نیز مهاجران سیاسی از اتحاد جمهایر شوروی بودند . امروزه بین 800000 تا 1000000ارمنی در ایالات متحده وجود دارد .

مراکز عمدهء تاریخی آنها عبارتتد از ورسستر Worcester نیویورک ، بوستون ،  واترتاون فیلادلفیا ، دیترویت ، شیکاگو ، فرزنو و سان فرانسیسکو و بویژه لوس آنجلس که خود یک چهارم از یک میلیون ارمنی را در خود در نقاطی مثل هالی وود ، گلندل ، پاسادنا ، میلواکی و ویسکانسین( که دارای میزان قابل توجهی از ارامنه با یک کلیسای ارتودکس ارمنی است )  جای داده است .

در سال 2006 جمعیت ارمنی ایالات متحده حدود 1270000 نفر برآورد شده است

در ایالات متحده برای زبان ارمنی مدارسی خصوصی البته عمدتاً مدارس شنبه یا یک شنبه وجود دارد که به تدریس هر دو لهجهء ارمنی شرقی و ارمنی غربی می پردازند همچنین در حال حاضر ارامنه آمریکا به چهار دستهء ارامنهء ارمنستان ، نوادگان باز مانده از قتل عام ترکیه  ، ارامنه ای که از ممالک عربی آمده اند و ارامنهء ایران  تقسیم می شوند

 

 

زیرنویس

1: the Diocese of the Armenian Church of America

2: the Prelacy of the Armenian Church of America.

 

 

منابع

1: en.wikipedia.org/wiki/Armenian_American

2: Noravank” Scientific-Research Foundation

2.^ 2000 American Census presents official data from the 2000 U.S. Census (including state-by-state data), which states that there are 385,488 people of Armenian ancestry currently living in the United States. The 2001 Canadian Census determined that there are 40,505 persons of Armenian ancestry currently living in Canada. However, these are liable to be low numbers, since people of mixed ancestry, very common in North America tend to be under-counted: the 1990 census U.S. indicates 149,694 people who speak Armenian at home. The Armenian Embassy in Canada estimates 1 million ethnic Armenians in the U.S. and 100,000 in Canada. The Armenian Church of America makes a similar estimate. By all accounts, over half of the Armenians in the United States live in California.

3: American Community Survey 1-Year Estimates, B04006. People Reporting Ancestry

4: American Community Survey 1-Year Estimates, B04003. Total Ancestry Reported

5: Het Christelijk Oosten 52, No. 3-4 (2000), pp. 311-347

6:  a b (Armenian) Nersisyan, Mkrtich G. «Քաղաքական Պատերազմը Ամերիկայում Հայ Պարբերական Մամուլի Լուսաբանությամ» ("The American Civil War as Elucidated in the Armenian Periodical Press"). Patma-Banasirakan Handes. № 2 (13), 1961, pp. 47-66.

7: Kirakosian, Arman Dzh. (ed.) The Armenian Massacres, 1894-1896: U.S. Media Testimony. Detroit: Wayne State University Press, 2004, p. 11.

8: Armenian) Parsadanyan, Albert (2006). Գիտելիքների Շտեմարան-3: Գիտե՞ք որ... (Intelligence Warehouse-3: Did you know...). 3. Yerevan: VMV Publications. p. 9. ISBN 99941-53-07-2.

9: Armenian ancestry by city - ePodunk

10: Nectar Davidian, The Seropians (Berkeley:[n.p.], 1965). p. iii; Bishop Mushegh Seropian [Serobian], ed., Amerikahay Taretsuytse 1912 (American Armenian Almanac), vol. 1 (Boston: Kilikia Tparan, 1913), p. 56

11: Taretsuyts 1912, p. 61.

12: Little ArmenDesignation

13: Ancestry Map of Armenian Communities". Epodunk.com. http://www.epodunk.com/ancestry/Armenian.html. Retrieved 2008-08-12.

14: Armenian Genocide Memorials -- United States