سالمرگ

کاظم سامی کرمانی (زاده ۶ شهریور ۱۳۱۳ در مشهد – درگذشته ۴ آذر ۱۳۶۷ در تهران) اولین وزیر بهداشت پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ و رهبر جنبش انقلابی مردم ایران (جاما) از زمان تأسیس در ۱۳۴۲ تا هنگام کشته‌شدنش در ۱۳۶۷ بود.

سامی در کانون نشر حقایق اسلامی به مدد کوشش‌های استاد شریعتی راهی تقریباً مشابه کوشش‌های دینی بازرگان و طالقانی و همفکرانشان را در تهران پی گرفت.

تلاش برای بروز کردن اصول عقاید، پیراستن اسلام از خرافات و معرفی اسلام اصیل و متکی بر آزادی و عدالت و برادری، در جلسات منظم و هفتگی، تعقیب می‌شد. جلساتی که با پیشنهاد طاهر احمدزاده از زمستان سال ۱۳۲۳ سامانی تازه یافت.

کانون نشر حقایق اسلامی اما در تفاوتی معنادار با انجمن اسلامی دانشجویان آن روز، رویکردی نقادانه به مسائل اقتصادی- اجتماعی کشور داشت. تفسیرهای قرآن و نهج البلاغه استاد محمدتقی شریعتی و نیز طاهر احمدزاده در حقیقت سخنرانی‌هایی بودند که به ویژه جوانان مسلمان را تشویق به شرکت در مسئولیت‌های اجتماعی و مبارزات سیاسی می‌کردند.

سامی که فعالیت‌های خود را در کانون نشر حقایق اسلامی مشهد شروع کرده بود تحت تأثیر فضای روز و نهضت ملی شدن نفت به همراه علی شریعتی، نظام‌الدین قهاری، تاج‌الدینی، سرجمعی، برادران حکیمی، ممکن، خطیب، نیک‌نژاد، عرب‌زاده، فضلی‌نژاد، صفویه، هراتی، سرایدارپور، شاکری‌نژاد به نهضت خداپرستان سوسیالیست پیوست.

او پس از کودتای ۲۸ مرداد در نهضت مقاومت ملی فعالیت کرده و با باز شدن مجدد فضای سیاسی در سال ۱۳۳۹ به همراه سایر اعضای حزب مردم ایران در جبهه ملی ایران بار دیگر به عرضه فعالیت‌های علنی برگشت.

در دهه چهل دکتر سامی در نخستین کنگره جبهه ملی ایران به عنوان نماینده انتخاب شده و در این کنگره شرکت می‌کند. او از اعضای فعال در حزب مردم ایران و جبهه ملی بود.

دکتر سامی اولین وزیر بهداری بعد از انقلاب بود که ضمن قبول این پست، مسئولیت حدود ۳۰ واحد درمانی دیگر را به عهده گرفت. او در بیست و سوم تیر ماه سال ۱۳۵۸ (پنج ماه پس از انقلاب) طرح «طب ملی» را در اجتماع مدیران بهداری‌های سراسر کشور که در شهر مشهد اعلام کرد، که به موجب آن هزینه دکتر، دارو و درمان همه ایرانیان از سوی دولت تأمین شده و تأسیس بیمارستان غیردولتی غیرقانونی می‌شد. این طرح، مراجعه داوطلبانه مردم به مطب خصوصی پزشکان را در ساعات غیر اداری منع نمی‌کرد. در مقدمه طرح آمده بود که تندرستی و درمان رایگان حق مردم است.

سامی از مخالفان بیمارستان‌های خصوصی بود و در دوران وزارت خود با طرح طب ملی در تلاش بود تا نهادهای درمانی را از سایر ارگان‌ها و نهادها گرفته و به وزارت بهداری و بهزیستی اضافه کند؛ که از این جمله می‌توان به ادغام کلیه واحدهای درمانی سازمان خدمات اجتماعی، سازمان شیرو خورشید، انتقال خود و حتی اموزشگاه‌های این نهادها اشاره کرد.

در ۲۴ اسفند سال ۱۳۵۸ وارد کارزار انتخابات اولین دوره مجلس شورای ملی شد و با کسب آرای مورد نیاز توانست به عنوان نماینده مردم تهران وارد مجلس شود. پس از اتمام دوره دوره نخست مجلس شورای اسلامی او تا پایان عمر هیچ مسئولیت سیاسی نداشت.